O κανονισμός της ΕΕ
Σύμφωνα με τον νέο κανονισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που δημοσιεύθηκε στις 21 Ιανουαρίου και πρόκειται να τεθεί σε εφαρμογή σύντομα, επιτρέπεται η χρήση διαφόρων ειδών εντόμων σε μια σειρά από τρόφιμα. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται το ψωμί, τα κέικ, τα ζυμαρικά, τα επεξεργασμένα προϊόντα πατάτας, τα τυροκομικά προϊόντα, καθώς και οι κομπόστες φρούτων και λαχανικών. Έτσι, οι πολίτες της ΕΕ θα μπορούν πλέον να καταναλώνουν προϊόντα που περιέχουν επεξεργασμένα έντομα, σύμφωνα με τον κανονισμό που υπεγράφη από την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στις 20 Ιανουαρίου.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση προχωρά σε αυτή την πρωτοβουλία στο πλαίσιο της αναζήτησης εναλλακτικών επιλογών έναντι της κατανάλωσης παραδοσιακού κρέατος.
Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία, ένας μέσος Ευρωπαίος καταναλώνει στη διάρκεια της ζωής του σημαντικές ποσότητες κρέατος: τέσσερα βόδια, τέσσερα κριάρια, 46 γουρούνια, 46 γαλοπούλες, 12 χήνες, 37 πάπιες και 945 κοτόπουλα. Παράλληλα, περισσότερες από επτά στις δέκα οικογένειες μαγειρεύουν γεύματα με βάση το κρέας αρκετές φορές την εβδομάδα. Σε παγκόσμιο επίπεδο, η ετήσια κατανάλωση κρέατος ξεπερνά τους 350 εκατομμύρια τόνους, σύμφωνα με δημοσίευμα του πολωνικού ιστότοπου Salon24.
Πέρυσι, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε αποσύρει τα σχέδιά της για την προώθηση του εργαστηριακού κρέατος, εξαιτίας έντονων αντιδράσεων από κτηνοτρόφους αλλά και κυβερνήσεις, όπως αυτή της Ιταλίας. Ωστόσο, η κτηνοτροφία παραμένει στο στόχαστρο, καθώς ευθύνεται για πάνω από το 10% των ετήσιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Στο πλαίσιο της πολιτικής για το κλίμα, η ΕΕ στοχεύει στη μείωση των εκπομπών αυτών από τη γεωργία κατά 90% έως το 2040, προωθώντας έτσι την κατανάλωση εντόμων ως εναλλακτική πηγή πρωτεΐνης.
Τρία είδη εντόμων στην αγορά τροφίμων
Σύμφωνα με τον κατάλογο της ΕΕ για τα νέα τρόφιμα, επιτρέπεται πλέον η διάθεση στην αγορά τριών ειδών εντόμων: του αλευροσκώληκα (σε αποξηραμένη μορφή), της μεταναστευτικής ακρίδας (σε κατεψυγμένη, αποξηραμένη και αλεσμένη μορφή) και του οικόσιτου γρύλου (επίσης σε διάφορες μορφές). Επιπλέον, οι προνύμφες του γυαλιστερού αλευροσκώληκα έχουν εγκριθεί για χρήση σε τρόφιμα σε διάφορες επεξεργασμένες μορφές.
Η πρόσφατη ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον κανονισμό (ΕΕ) 2025/89, που τέθηκε σε ισχύ στις 20 Ιανουαρίου, επιτρέπει την κυκλοφορία στην αγορά σκόνης αλευροσκώληκα που έχει υποστεί επεξεργασία με υπεριώδη ακτινοβολία. Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) έχει αξιολογήσει τη συγκεκριμένη τροφή και έκρινε ότι είναι ασφαλής για κατανάλωση υπό συγκεκριμένες συνθήκες και επίπεδα χρήσης.
Η έγκριση αυτή επιτρέπει τη χρήση της σκόνης αλευροσκώληκα σε αρτοποιήματα, κέικ, ζυμαρικά, επεξεργασμένα προϊόντα πατάτας, τυροκομικά προϊόντα και φρουτοσαλάτες. Σύμφωνα με τις ρυθμίσεις, το ψωμί και τα ψωμάκια μπορούν να περιέχουν έως και 4 γραμμάρια σκόνης αλευροσκώληκα ανά 100 γραμμάρια προϊόντος, ενώ τα κέικ έως 3,5 γραμμάρια ανά 100 γραμμάρια.
Προκειμένου να διασφαλιστεί η διαφάνεια για τους καταναλωτές, τα προϊόντα που περιέχουν συστατικά εντόμων πρέπει να φέρουν σαφή επισήμανση στη συσκευασία τους. Παράλληλα, θα πρέπει να υπάρχει προειδοποίηση ότι μπορεί να προκαλέσουν αλλεργικές αντιδράσεις σε άτομα με ευαισθησία στα καρκινοειδή ή στα ακάρεα της σκόνης.
Αν και ο νέος κανονισμός ανοίγει τον δρόμο για την ευρύτερη ενσωμάτωση των εντόμων στη διατροφή, η τελική επιλογή ανήκει στους καταναλωτές – εφόσον βέβαια έχουν τη δυνατότητα να αγοράσουν εναλλακτικά προϊόντα.
